Catulo, Poema II
Passer [1], deliciae [2] meae puellae,
quicum [3] ludere, quem in sinu tenere,
cui primum [4] digitum dare appetenti
et acris solet incitare morsus,
cum desiderio [5] meo nitenti [6]
carum nescio quid lubet [7] iocari
et solaciolum sui doloris,
credo ut tum grauis acquiescat ardor:
tecum ludere sicut ipsa possem
et tristis animi leuare curas!
—
Tam gratum est mihi quam ferunt puellae [8]
pernici [9] aureolum fuisse malum,
quod zonam [10] soluit diu ligatam.
Catulo, Poema III
Lugete, o Veneres Cupidinesque,
et quantum est hominum venustiorum [11]:
passer mortuus est meae puellae,
passer, deliciae meae puellae,
quem plus illa oculis suis amabat.
nam mellitus [12] erat suamque norat [13]
ipsam tam bene quam puella matrem,
nec sese a gremio illius movebat,
sed circumsiliens [14] modo huc modo illuc
ad solam dominam usque pipiabat.
qui [15] nunc it per iter tenebricosum
illuc, unde [16] negant redire quemquam.
at vobis male sit, malae tenebrae
Orci, quae omnia bella [17] devoratis:
tam bellum mihi passerem abstulistis.
o factum male! o miselle [18] passer!
tua nunc opera [19] meae puellae
flendo turgiduli [20] rubent ocelli.
[1] Passer, eris : pajarillo, gorrión
[2] Deliciae, arum: esta palabra existe solo en plural ( pluralia tantum): encanto
[3] Quicum: (ablativo) con quien
[4] Primum digitum : la punta del dedo
[5] Desiderium, i : persona objeto de deseos (en referencia a Lesbia)
[6] Nitens, tis. Brillante, resplandeciente
[7] Lubet (libet) + dat. +infi. : (desiderio meo nitenti lubet iocari : a la brillante persona objeto de mis deseos le gusta bromear)
[8] Puella pernix: se refiere a Atalante. Esta heroína había afirmado que solo tomaría por esposo a quien la venciese en la carrera. Todos los pretendientes fracasaron, salvo Hipomenes que triunfó gracias a una astucia: lanzó delante de Atalanta una manzana de oro que Afrodita le había dado; la joven se demoró en recogerla y fue vencida.
[9] Pernix, icis: ágil, rápido
[10] Zona, ae, cintura
[11] Venustiorum: genitivo plural del comparativo de superioridad de venustus, a, um: lleno de gracia, de encanto, de hermosura. Acompaña a hominum y es un genitivo partitivo de quantum
[12] Mellitus : dulce como la miel
[13] Norat = noverat
[14] Circumsilio: saltar alrededor
[15] Qui : relativo con valor de demostrativo, “éste”
[16] Unde: adverbio relativo de lugar, su antecedente es illuc
[17] Bellus, a, um diminutivo de bonus- benelus>benlus>bellus: bueno, delicado, bonito
[18] Misellus, a, um : diminutivo de miser, era, erum
[19] Opera tua : por tu causa
[20] Turgidulus, a, um : hinchado
Pingback: Psittacus Corinnae | Nulla dies sine linea
Pingback: La perrita de Publio | Nulla dies sine linea