Vinos

Georgicas, II, 89-108

non eadem arboribus pendet uindemia nostris
quam Methymnaeo carpit de palmite Lesbos;
sunt Thasiae uites, sunt et Mareotides albae,
pinguibus hae terris habiles, leuioribus illae,
et passo psithia utilior tenuisque lageos
temptatura pedes olim uincturaque linguam,
purpureae praeciaeque et, quo te carmine dicam,
Rhaetica? nec cellis ideo contende Falernis.
sunt et Aminneae uites, firmissima uina,
Tmolius adsurgit quibus et rex ipse Phanaeus,
argitisque minor, cui non certauerit ulla
aut tantum fluere aut totidem durare per annos.
non ego te, dis et mensis accepta secundis,
transierim, Rhodia, et tumidis, bumaste, racemis.
sed neque quam multae species nec nomina quae sint
est numerus, neque enim numero comprendere refert;
quem qui scire uelit, Libyci uelit aequoris idem
dicere quam multae Zephyro turbentur harenae
aut, ubi nauigiis uiolentior incidit Eurus,
nosse quot Ionii ueniant ad litora fluctus.

eadem uindemia (uva) quam Lesbos carpit de palmite (sarmiento) Methymnaeo non pendet nostris arboribus; sunt uites Thasiae, sunt et albae Mareotides, hae habiles terris pinguibus, illae leuioribus, et psithia utilior passo (passum,i,vino de uvas secadas al sol) tenuisque lageos temptatura pedes olim uincturaque linguam, purpureae praeciaeque (preciae vites, especie de viña temprana) et, quo carmine dicam te, Rhaetica? nec contende ideo cellis Falernis. sunt et uites Aminneae, uina firmissima, quibus adsurgit Tmolius et rex ipse Phanaeus, argitisque (argitis, is, vino de uva blanca) minor, cui non ulla certauerit aut fluere tantum aut durare per totidem annos. non ego transierim te, Rhodia, accepta dis et mensis secundis, et, bumaste (bumastus=bumammus , especie de uva de gruesos granos), tumidis racemis.

sed neque est numerus (para decir) quam multae (son) species nec quae sint nomina, neque enim refert comprendere numero; quem (número) qui scire uelit, idem uelit dicere quam multae harenae aequoris Libyci turbentur Zephyro aut, ubi Eurus incidit uiolentior nauigiis, nosse quot fluctus Ionii ueniant ad litora.

 

 

El otoño

Virgilio, Geórgicas, I, 311-334

Quid tempestates autumni et sidera dicam,
atque, ubi iam breuiorque dies et mollior aestas[1],
quae uigilanda uiris? uel cum ruit imbriferum[2] uer,
spicea[3] iam campis cum messis inhorruit[4] et cum
frumenta in uiridi stipula[5] lactentia turgent?
saepe ego, cum flauis[6] messorem[7] induceret aruis
agricola et fragili iam stringeret hordea[8] culmo[9],
omnia uentorum concurrere proelia uidi,
quae grauidam late segetem[10] ab radicibus imis
sublimem[11] expulsam eruerent: ita turbine nigro
ferret hiems[12] culmumque leuem stipulasque uolantis.
saepe etiam immensum caelo uenit agmen aquarum
et foedam glomerant tempestatem[13] imbribus atris
collectae ex alto nubes; ruit arduus aether
et pluuia ingenti sata laeta boumque labores
diluit; implentur fossae et caua flumina crescunt
cum sonitu feruetque fretis[14] spirantibus aequor.
ipse pater media nimborum in nocte corusca[15]
fulmina molitur dextra, quo maxima motu
terra tremit, fugere ferae et mortalia corda
per gentis humilis strauit[16] pauor; ille flagranti[17]
aut Atho aut Rhodopen aut alta Ceraunia telo
deicit; ingeminant[18] Austri et densissimus imber;
nunc nemora ingenti uento, nunc litora plangunt[19].

Quid dicam tempestates et sidera autumni, atque, ubi iam diesque breuior et aestas mollior,quae uigilanda uiris? uel cum ruit uer imbriferum, cum iam messis spicea inhorruit campis et cum frumenta lactentia turgent in stipula uiridi? saepe, cum agricola induceret messorem aruis flauis et stringeret iam hordea culmo fragili, ego uidi omnia proelia uentorum concurrere, quae eruerent ab radicibus imis segetem grauidam late expulsam sublimem: hiems ferret turbine nigro ita culmumque leuem stipulasque uolantis. saepe etiam uenit caelo agmen immensum aquarum et nubes collectae ex alto glomerant tempestatem foedam imbribus atris; aether arduus ruit et diluit pluuia ingenti sata laeta laboresque boum; fossae implentur et flumina caua crescunt cum sonitu aequorque feruet fretis spirantibus. pater ipse in media nocte nimborum molitur fulmina dextra corusca, quo motu maxima terra tremit, ferae fugere et per gentis humilis pauor strauit corda mortalia; ille deicit telo flagranti aut Atho aut Rhodopen aut alta Ceraunia; Austri ingeminant et densissimus imber; nunc nemora nunc litora plangunt ingenti uento.

[1] Aestas, atis,  aire del verano, calor del verano
[2] Imbrifer, era, erum, que trae la lluvia, lluvioso
[3] Spiceus, a,um, de espiga
[4] Inhorreo, alzar, erizar
[5] Stipula, ae, caña
[6] Flavus, a, um, amarillo, dorado
[7] Messor, oris, segador
[8] Hordeum,i, cebada
[9] Culmus, i, tallo
[10] Seges, etis, mies
[11] Sublimis, e, suspendido en el aire
[12] Hiems, emis, tormenta, huracán
[13] Glomerare tempestatem, fraguar una tempestad
[14] Fretum, i, (poet.) mar, ola
[15] Coruscus, a,um, brillante, centelleante
[16] Sterno, stravi, stratum, extenderse
[17] Flagrans, tis, ardiente
[18] Ingemino, redoblar, acrecentarse
[19] Plango, lamentarse